Bacakta Menisküsün Görevleri ve Yol Açabileceği Sorunlar
Menisküs, diz eklemi içinde yer alan ve uyluk (femur) ile kaval (tibia) kemikleri arasında bulunan C şeklindeki kıkırdak yapılardır. Her dizde iç (medial) ve dış (lateral) olmak üzere iki adet menisküs bulunur. "Bacakta menisküs" olarak ifade edilen durum aslında diz eklemindeki menisküs yapılarını kapsar.
Menisküsün İşlevleri (Ne İşe Yarar?)
- Yük Dağılımı: Diz eklemine binen vücut ağırlığını eşit şekilde dağıtarak eklem yüzeylerindeki basıncı azaltır.
- Şok Emilimi: Yürüme, koşma, zıplama gibi aktiviteler sırasında oluşan darbe ve titreşimleri emerek eklem kıkırdaklarının korunmasını sağlar.
- Eklem Stabilitesi: Diz ekleminin sabit kalmasına yardımcı olur ve kemiklerin birbiri üzerinde kaymasını önler.
- Lubrikasyon (Kayganlık): Eklem sıvısının eklem içinde eşit dağılmasını sağlayarak sürtünmeyi azaltır.
- Propriosepsiyon: Dizin pozisyonunu ve hareketini algılamaya yardımcı olan sinir uçları içerir.
Menisküsün Yol Açtığı Sorunlar
Menisküs yırtıkları veya dejenerasyonları çeşitli problemlere neden olabilir: - Ağrı: Özellikle dizin iç veya dış kısmında lokalize keskin veya batıcı ağrı.
- Şişlik: Yaralanmayı takip eden ilk 24 saat içinde dizde şişme görülebilir.
- Hareket Kısıtlılığı: Dizi tam olarak bükme veya düzleştirme yeteneğinde azalma.
- Kilitlenme: Yırtık menisküs parçasının eklem arasına sıkışması sonucu dizin belli bir pozisyonda kitlenmesi.
- Takılma Hissi: Diz hareket ederken takılma veya atlama hissi.
- Eklemden Ses Gelmesi: Diz hareket ettirilirken çıtırtı veya sürtünme sesleri duyulabilir.
- Güçsüzlük: Diz çevresindeki kaslarda güç kaybı ve istikrarsızlık hissi.
- Kireçlenme (Osteoartrit): Tedavi edilmeyen menisküs yırtıkları uzun vadede eklem kıkırdağında aşınmaya ve kireçlenmeye yol açabilir.
Menisküs Problemlerinin Nedenleri
- Travmatik Yaralanmalar: Dizin ani dönme hareketleri, çömelme veya doğrudan darbe alması.
- Dejeneratif Değişiklikler: Yaşlanma süreciyle menisküs dokusunun zayıflaması ve yıpranması.
- Tekrarlayan Stres: Sürekli çömelme, ağır kaldırma gibi aktiviteler.
- Sportif Aktiviteler: Futbol, basketbol, kayak gibi diz üzerinde yük bindiren sporlar.
Menisküs problemleri tanısı genellikle fizik muayene ve manyetik rezonans görüntüleme (MRI) ile konulur. Tedavi seçenekleri arasında istirahat, buz uygulama, fizik tedavi, ilaç tedavisi ve gerekli durumlarda artroskopik cerrahi müdahaleler bulunur.
|